Covid 19 dünya genelinde milyonlarca insanın ölümüne sebep olan corona virüs salgınına karşı yapılan aşıların asılsız iddalarla karşı karşıya. Avrupa İlaç Ajansı (EMA) basın bülteninde COVİD-19 karşı aşı ve tedavilerin geliştirilmesini desteklenmesi yönünde açıklama yaptı. Ajansın İcra Direktörü Guido Rasi “Yeni koronavirüs, Dünya Sağlık Örgütü tarafından uluslararası önemi haiz bir halk sağlığı acil durumu olarak ilan edildi ve hızlı bilimsel tavsiye sağlamak ve önerilen ilaç gelişmelerine ilişkin hızlı geri bildirim sağlamak için Avrupa ilaç ağının güçlü uzmanlığından yararlanıyoruz” dedi. Avrupa İlaç Ajansı (EMA) geçtiğimiz temmuz ayında “EMA’nın COVID-19 salgınına tepkisi: İnsanların sağlığına öncelik vermek’” başlığında bir kitapçık yayınladı .
Covid-19 salgının 3 yıla aşkın bir aradan sonra 5 mayıs 2023’te Dünya Sağlık Örgütü , COVİD-19’un artık küresel bir sağlık acil durumu olmadığını ilan etti . Ama bazı söylemler kulaktan kulağa hala yayılıyor.
Dünya Sağlık Örgütü’nün COVID-19’un küresel bir sağlık acil durumu olmadığını ilan etmesi, pandeminin kontrol altına alındığına dair umut verici bir işaretti. Ancak, salgının etkileri ve aşılar hakkında çeşitli iddialar hala dolaşımda. Aşıların yan etkilerine yönelik endişeler, bu iddialar arasında önemli bir yer tutuyor.
COVID-19 aşılarının dünya genelinde milyonlarca doz uygulandı. Buna rağmen, bazı insanlar aşıların güvenliği konusunda şüpheci yaklaşımlar sergiliyor. Bu sebeplerden bazıları:
Bilgi kirliliği ve sosyal medya etkisi
Sosyal medya platformları ve diğer mecralar, aşılarla ilgili yanlış veya yanıltıcı bilgilerin yayılmasına olanak sağlıyor. Bu da insanların aşıların güvenliği konusundaki endişelerini artırıyor.
Nadir yan etkilerin vurgulanması
Medyada nadir görülen ancak ciddi yan etkilerin vurgulanması, insanların aşılar hakkında endişelenmesine yol açıyor. Bu yan etkiler genellikle milyonlarca insana yapılan aşılamaların istatistiksel bir sonucudur. Ayrıca, bu yan etkiler genellikle aşının sağladığı koruma riskinden çok daha düşüktür.
İlaca karşı genel inanç
İnsanlar bazen ilaçlara veya aşılara karşı genel bir güvensizlik duyarlar. Bu güvensizlik, aşıların güvenliği hakkındaki endişelerini artırdı.
Politik ve ideolojik etkiler
Bazı durumlarda aşı karşıtlığı politik veya ideolojik inançlarla bağlantılıdır. Bu da insanların bilimsel kanıtlara dayalı bilgi yerine ideolojik inançlara göre hareket ederler.
Sağlık kuruluşları ve bilimsel otoriteler, aşıların güvenliği ve etkinliği hakkında düzenli bilgi sunarak güveni artırmaya çalışıyor. Aşı karşıtlığını azaltmanın en etkili yolu, insanların bilimsel kanıtlara dayalı bilgiye daha kolay erişebilmesini sağlamak ve güvenilir kaynaklardan bilgi almalarını teşvik etmektir.
Klimik Derneği’nin yayınladığı bir kitapçıkta, Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Dr. Emel Azak sunum yaptı. Düşük aşılama oranlarının temel nedenlerinden biri, insanların aşıların etkinliği kadar güvenliği hakkında endişe duymasıdır. Dr. Azak ayrıca, aşılanmadan sonraki 8 gün içinde katılımcıların bildirdiği yan etkileri ele aldı. Biontech firmasının ürettiği COVID-19 mRNA aşısının lokal ve sistemik yan etkileri şu şekildedir:
- Doz:
- Sistemik Yan Etki: %13,5
- Lokal Yan Etki: %71,9
- Doz:
- Sistemik Yan Etki: %22
- Lokal Yan Etki: %68,5
The Lancet Infectious Diseases dergisine göre ciddi bir yan etki bildirilmedi. Lokal yan etkiler arasında ağrı, hassasiyet, şişlik, kaşıntı, kızarıklık, ısı artışı ve morarma yer alır. Benzer şekilde sistemik yan etkiler arasında baş ağrısı, yorgunluk, titreme, ishal, ateş ve bulantı bulunmaktadır.