Alanya’da iki hafta önce 40-45 lira arasında satılan yerli avokado, ithal ürün dalgasıyla 28 liraya çakılınca üreticiler isyan bayrağı açtı. Avokadocular Birliği Başkanı Hilmi Sevilgen’in Kenya menşeli meyve ithal ettiği iddiaları, piyasadaki çöküşü tetiklerken, Alanya'lı üreticiler Ziraat Odasından ve Avokado Üretici Birliğinde konuyla ilgili belgeye dayalı bir açıklama talep ederek piyasadaki dalganlamaya son verilmesini istiyor.
“İTHAL ÜRÜNLER PİYASAYI VURDU”
Yerli üreticiler, market raflarında “Kenya menşeli” etiketli avokadoların görülmesiyle başlayan fiyat çöküşünün ithal ürün kaynaklı olduğunu savunuyor. Özellikle Kenya, Tanzanya ve Lübnan gibi ülkelerden gelen avokadoların Eylül–Mart döneminde piyasaya girmesi, yerli ürünün pazar payını daraltıyor. Üreticiler, “Biz 12 ay boyunca bahçede emek veriyoruz, ama birkaç konteyner ithal ürün geliyor, fiyatlar bir anda çöküyor,” sözleriyle tepkilerini dile getirdi.
FİYATLARDA ANİ DÜŞÜŞ, ÜRETİCİLERDE DERİN ENDİŞE
Alanyalı üreticiler, ithalatın yalnızca kendi gelirlerini değil, Türkiye’nin tarımsal bağımsızlığını da tehdit ettiğini belirtiyor. Bölgenin geçim kaynaklarından birisi olan avokado, kısa sürede değerinin üçte birini kaybetti. Üreticiler, zincir marketlerdeki “Kenya menşeli” etiketli ürünlerin rekolteyi bastırdığını savunurken, “Biz 45 liraya zor satarken, ithal 28 liradan rafları dolduruyor; bu rekabet değil, katliam. Üretici birlikleri, Tarım ilçe müdürlüğü, ziraat odası nerede?” diyerek tepkilerini yükseltmeye başladılar. Öte yandan, eylül ayından beri Kenya, Tanzanya ve Lübnan’dan getirilip Alanya iç piyasasına sürüldüğü iddia edilen Avokado ithalatının hız kesmemesi, yerli çiftçiyi daha çok sıkııntıya sokuyor.
İTHALATA DAYALI POLİTİKALAR YERLİ ÜRETİCİYİ ZARARA UĞRATIYOR
Ziraat mühendisleri ve tarım ekonomistleri, yerli üretim yeterince desteklenmeden yapılan ithalatın uzun vadede hem üretici hem de tüketici için risk oluşturduğuna dikkat çekerken, Türkiye’de avokado üretimi son yıllarda iklim koşulları ve yatırım artışıyla önemli bir ivmekazanırken, yurt dışından ithal ürün getirilmesi yerli üreticilere ciddi anlamda zarar verdiği görüşü piyasada yüksek sesle dillendirilmeye devam ediliyor.
ÜRETİCİLERDEN ORTAK ÇAĞRI: “YERLİ ÜRÜNÜ KORUYUN”
“Biz emeğimizle, alın terimizle üretim yapıyoruz. Ancak ithal ürünler piyasaya girdiğinde hem fiyat düşüyor hem de bizim ürün elimizde kalıyor.” diyerek tepkilerini dile getiren Alanyalı üreticiler, ithal ürünlerin yerli avokadonun pazar payını daralttığını belirterek, menşe denetimlerinin artırılmasını, ithalatın üretim sezonunda sınırlandırılmasını ve marketlerde yerli ürün etiketlerinin belirgin hale getirilmesini istiyor. Ayrıca, gramaj bazlı fiyatlandırma sistemiyle hem üreticinin hem de tüketicinin korunabileceği görüşü öne çıkıyor.
Öte yandan, tarım ekonomistleri, Alanya’daki bu durumun yalnızca yerel bir kriz değil, Türkiye’nin tarım politikasının yeniden şekillendirilmesi gerektiğinin göstergesi olduğunu belirtiyor. Yerli üretimin desteklenmemesi halinde, kısa sürede fiyat avantajı sağlayan ithalatın uzun vadede ülkenin üretim gücünü ve gıda güvenliğini zayıflatacağı uyarısı yapılıyor. Bu nedenle, hem üreticinin emeğini koruyacak hem de tüketicinin güvenini sağlayacak kalıcı çözümler için şeffaf denetim, doğru etiketleme ve yerli üretim teşviki artık kaçınılmaz görünüyor.